توجه: این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی بیماران بوده و به هیچ عنوان جهت ارائه مشاوره پزشکی تخصصی نمی باشد. لذا انجمن جراحان عروق ایران نمی تواند مسئولیت هر گونه ضرر و زیان ناشی از استفاده از این اطلاعات را در روند درمان بیماران بپذیرد. لازم است در تمام موارد بیماران با یک جراح عروق مشورت نمایند و مطابق دستورات ایشان عمل نمایند.
حمله ایسکمیک گذرا چیست؟
حملات ایسکمیک گذرا یک جور سکته مغزی جزئی است. علائم ممکن است بسیار شبیه سکته مغزی باشند اما خیلی زود برطرف می شوند.
علائم شایع شامل حملات زیر می‌شوند:
– ضعف
– اختلال حرکتی
– احساس خواب رفتگی یا کرخی، یا سوزن سوزن شدن در صورت، دست یا پا در یک سمت بدن
– اختلال موقت در صحبت کردن یا اشکال در به کار بردن کلمات مناسب برای صحبت کردن
– از دست دادن موقت بینایی در یک چشم که amaurosis fugax نامیده می شود.
این حملات ممکن است در مدت چند دقیقه یا چند ساعت پایان پیدا کند و معمولاً در طول یک روز بهتر می شود.
چه چیزی باعث حمله ایسکمیک گذرا می شود؟
حملات ایسکمیک گذرا و سکته های مغزی از تنگی و انسداد رگهای خونی که مغز را تغذیه می کنند ناشی می شود که خود در اثر آترواسکلروز ایجاد می گردد. آترواسکلروز نیز در اثر سیگار کشیدن، فشار خون بالا، چربی خون بالا و دیابت به وجود می آید. در حملات ایسکمیک گذرا انسداد موقتی است و به سرعت و به صورت خود به خودی رفع میشود. علائم بستگی به این دارد که کدام یک از رگهای مغز یا چشم مسدود شده باشند و به کدام یک از این قسمت ها خون نرسیده باشد.
علائم حمله ایسکمیک گذرا چیست؟
چند بیماری وجود دارند که می توانند بسیار شبیه حملات ایسکمیک گذرا باشند. این بیماری ها شامل موارد زیر می باشند: میگرن، صرع یا تشنج، افت قند خون، تغییرات ریتم قلب. حملات ایسکمیک گذرا معمولاً باعث غش یا افت هوشیاری نمی‌شوند. این بیماری ها درمانهای متفاوتی نیاز دارند و لازم است بیمارانی که علائم حملات ایسکمیک گذرا دارند توسط یک متخصص ویزیت شوند تا علت مشکل کشف شود. علائم شایع حملات ایسکمیک گذرا شامل حملات کوتاه ضعف، اختلال حرکتی، احساس خواب رفتگی یا کرخی، یا سوزن سوزن شدن در صورت، دست یا پا در یک سمت بدن و از دست دادن موقت بینایی در یک چشم (amaurosis fugax) می باشد. بیماری شریان کاروتید یکی از شایعترین علل سکته مغزی می باشد. بیش از نیمی از سکته های مغزی به دلیل بیماری شریان کاروتید رخ می دهند.
چه چیزی موجب بیماری شریان کاروتید میشود؟
چند عامل موثر، شدت بیماری شریان کاروتید را در هر فرد مشخص می کنند اگرچه اکثر افراد به درجاتی درگیر هستند. بعضی از این عوامل موثر ثابت هستند مثل جنس مذکر، سابقه فامیلی سکته مغزی یا درد قلبی و افزایش سن. سایر عوامل موثر، قابل اصلاح هستند مثل سیگار کشیدن، چربی خون بالا، فشار خون بالا و دیابت. اگر شما همزمان بیماری شریان های محیطی یا شریان های قلبی داشته باشید ریسک بیشتری برای بیماری شریان کاروتید و سکته مغزی دارید.
چرا حملات ایسکمیک گذرا مهم هستند؟
اگرچه حملات ایسکمیک گذرا ترسناک است اما نمی تواند باعث آسیب دائمی شود. البته فردی که دچار حملات ایسکمیک گذرا می شود ریسک بیشتری برای سکته مغزی خواهد داشت. خطر ابتلا به سکته مغزی در سال اول پس از حمله ایسکمیک گذرا ۱۰% و در سال های بعد ۵% می باشد. بررسی حملات ایسکمیک گذرا مهم است تا بتوان هر عامل زمینه ای را با هدف پیشگیری از سکته مغزی در آینده، اصلاح نمود.
چه آزمایشها و تست هایی لازم است؟
اگر متخصص شما فکر کند که علائم شما نیاز به توجه دارد، آزمایش قند خون، آزمایش چربی خون و نوار قلب را برای شما درخواست می کند. حملات ایسکمیک گذرا گاهی اوقات به دلیل بیماری یک رگ خونی در گردن (شریان کاروتید) رخ می‌دهند. یک سونوگرافی بدون درد گردن این مسئله را نشان خواهد داد.
درمان حملات ایسکمیک گذرا چه خواهد بود؟
درمان شما بستگی به نتایج معاینات و آزمایش ها دارد.
– اگر سیگار می کشید باید کاملاً آن را قطع نمایید.
– فشار خون بالا، چربی خون بالا و قند خون بالا اغلب اوقات با یک رژیم غذایی سالم تر بهبود می یابند. اگرچه ممکن است دارو هم نیاز داشته باشید.
– همچنین ممکن است آسپیرین تجویز شود تا غلظت خون را کاهش دهد. آسپیرین می تواند خطر سکته مغزی یا حمله قلبی را تا ۲۵ درصد کاهش دهد. دوز آسپیرین کم است و معمولاً مشکل گوارشی ایجاد نمی کند.
– اگر سونوگرافی نشان بدهد شریان کاروتید در گردن تنگ است ممکن است یک عمل جراحی برای اصلاح تنگی لازم باشد. این عمل جراحی اندارترکتومی کاروتید نامیده می شود. در صورت نیاز به عمل جراحی ممکن است پیش از عمل جراحی اقدامات تشخیصی بیشتر مثل آنژیوگرافی شریان کاروتید یا سی تی اسکن مغز لازم شود.
