توجه: این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی بیماران بوده و به هیچ عنوان جهت ارائه مشاوره پزشکی تخصصی نمی باشد. لذا انجمن جراحان عروق ایران نمی تواند مسئولیت هر گونه ضرر و زیان ناشی از استفاده از این اطلاعات را در روند درمان بیماران بپذیرد. لازم است در تمام موارد بیماران با یک جراح عروق مشورت نمایند و مطابق دستورات ایشان عمل نمایند.
ليزر درمانی وريدهای واريسی چيست؟
ليزر درمانی درون وريدی[1] روشی جديد در درمان وريدهای واريسی است و به جای شكاف جراحی و خارج كردن وريدهای ناسالم و يا با نخ بستن بعضی از قسمتهای وريدی، وريدها توسط گرمای ايجاد شده توسط ليزر سوزانده می شوند كه اين كار نيازی به اتاق عمل مجهز ندارد.
چه وريدهايی جهت ليزر درمانی مناسب هستند؟
تقريبا همه وريدها مناسب جهت ليزر درمانی هستند، فقط شايد وريدهای باقيمانده از عمل جراحی باز نيازی به ليزر درمانی نداشته باشند.
جهت انجام ليزر درمانی چه مقدماتی لازم است؟
وريدها توسط سونوگرافی علامت زده مي شوند. بيمار بر روی تخت درزا ميكشد و اندام مورد نظر با ماده ضدعفونی كننده تميز می شود. مقداری ماده بيحس كننده بر روی پوست روی وريد مورد نظر (مشخص شده توسط سونوگرافی) تزريق می شود و يك سوزن وارد وريد مي شود. سپس يك وايِر[2] از درون سوزن به داخل وريد فرستاده می شود؛ سوزن خارج شده و يك لوله (بسيار ظريف) پلاستيكی بر روی واير به درون وريد رانده می شود و سپس وايِر خارج ميشود. فيبر ليزر از طريق كاتتر وارد وريد شده و به بالاترين منطقه ای كه بايد درمان و سوزانده شود فرستاده می شود. مقدار قابل توجهی ماده بيحس كننده در اطراف وريد مورد نظر در تمام طول وريد تزريق میشود و سپس ليزر درمانی شروع شده و به تدريج فيبر ليزر بيرون كشيده می شود و اين پروسه حدود ۵ دقيقه طول ميكشد .
شما دردی را احساس نمی كنيد فقط ممكن است زنگی را (از دستگاه) بشنويد و يا (کمی) بوی سوختگی را حس كنيد. اگر هر دو پای شما درگير باشد اين موارد جهت هر دو پا انجام می شود. مدت درمان حدود ۲۰ تا ۳۰ دقيقه جهت هر پا طول ميشكد.
بعد از درمان چه اتفاقي مي افتند ؟
بعد از اتمام عمليات درمان شما اجازه خواهيد داشت كه سريعاً به منزل برويد. توصيه ميشود رانندگي نكنيد، اما میتوانيد پياده برويد يا از وسايل حمل و نقل عمومی استفاده کنيد. شما بايد جوراب واريس را تا ۲ هفته بپوشيد .
بهتر است اطلاعاتی در مورد حمام رفتن از پزشک خود بگيريد (معمولا ۴۸ ساعت بعد میتوانيد حمام کنيد). شما قادر خواهيد بود، بی هيچ وقفهای، به سر كار برويد و اغلب فعاليتهاي روزانه را ميتوانيد انجام دهيد.
شما در طی ۲ هفته بهتر است شنا نكنيد و در مواردی كه جوراب واريس می پوشيد پاها را خيس نكنيد.
بعضی بيماران ممكن است احساس فشار يا درد خفيف بر روي پا و محلی كه درمان (ليزر) انجام شده است، داشته باشند كه داروهای ضد التهابی مثل بروفن، ميتواند بر طرف كننده آن باشد.
آيا درمانهای بعدی هم نياز هست ؟
تقريبا علائمی چون خستگی، بيقراری و سنگينی پا، بطور كامل از بین میرود و نياز به درمانهای ديگری ندارد. اما از نظر ظاهری حدود ۸۰ درصد به درمانهای دیگری نیازمند است. درمانهايی مثل اسكلروتراپی (فوم) و يا فلبكتومی (خارج كردن وريدها با شكافهاي كوچك پوستی) از ان جمله اند.
اين درمانهاي اضافه ممكن است همزمان با ليزر و يا حدود ۴ تا ۶ هفته بعد انجام شود.
چه عارضه هايی وجود دارد؟
ترومبوفلبيت (التهاب وريد با ايجاد لخته):
با احساس درد و قرمزی و گرمی بر روی وريدِ درمان شده و يا شاخه های آن مشخص می شود و اين لخته ها خطرناك نيستند در طی چند هفته جذب می شوند.
آسيب عصبی:
اعصابی كه در كنار وريدها حركت می كنند ممكن است در حين درمان ليزری و يا خارج كردن آنها آسيب ببيند كه به صورت بيحسی پوستی در بعضی نقاط معلوم می شود و معمولا در طی چند هفته بهتر می شود.
سوختگی:
بسيار نادر است.
لخته در وريدهای عمقی[3]:
لخته شدن درون وريدهای عمقی ِپا، از عارضههای شناخته شده اقدامات جراحیست است كه در صورت جدا شدن و حرکت لخته بسوی ریهها (آمبولی ریه)، ميتواند خطرناك باشد. احتمال وقوع این عارضه پس از درمان وریدهای واریسی با لیزر، بسیار نادر است.
كدام روش درمانی برای مشكل شما مناسب مي باشد؟
با مشورت پزشک خود یکی از راههای زیر را میتوانید انتخاب کنید:
۱- اينكه هيچ اقدامی انجام ندهيد و فقط جوراب واريس بپوشيد (جوراب مناسب) برای كسانی كه علائمی دارند اما ظاهر پا برایشان چندان مهم نيست (وجود وريدهای واريسي مشخص روی اندام)
۲- جراحی هنوز توسط عدهای از بيماران ترجيح داده مي شود بويژه در مورد كسانی كه تزريقهای مكرر بی حسی را دوست ندارند و واريسهای گسترده هر دو اندام دارند و می خواهند كه همه آنها در يك مرحله درمان شوند.
۳- و نهایتا اینکه چنانچه از جراحی و بيهوشی می ترسيد و ميخواهيد كه بصورت تقريبا قطعی درمان شويد و سريعتر به فعاليتهاي روزانه تان برگرديد چند روش زير پيشنهاد مي شود:
- اسکلروتراپي با فوم[4] در مورد واريس هايی كه چندان زياد نيستند و چنانچه مشكلی برای درمان در چند مرحله نداريد و امكان عود آن در آينده و امكان نياز به درمانهای بعدی را مي پذيريد انتخاب خوبی است و كمتر تهاجمی است.
- درمان با استفاده از انرژی فرکانس رادیویی[5] (RF) در افرادیکه ورید صافن مستقیم و بدون پیچ و خم زیاد دارند مناسب است، تقریبا در ۷۰% موارد انجام ان امکانپذیر است.
- درمان با ليزر تقريبا برای همه بيماران مناسب است و روش درمان و نتایج حاصل از آن، تقریباً مشابه با فرکانس رادیویی (RF) هست.
در هرکدام از روشهای پیشگفت، حداقل دوجلسه درمانی لازم است و حداقل ۸ هفته طول ميكشد تا اثر كامل درمانی آنها مشخص شود.
[1] (Endovenous Laser Therapy (EVLT
[2] وایِر (wire) یک ابزار تخصصی پزشکی شبیه سیم و بسیار باریک و ظریف است.
[3] (Deep Vein Thrombosis (DVT
[4] Foam Slerotherapy
[5] (Radiofrequency (RF
